Masar, oo sidoo kale loo yaqaan "Masar Qadiimiga," waxay leedahay taariikh dheer oo qani ah, iyadoo ah mid ka mid ah dadkii ugu horreeyay ee ay abuurteen ilbaxnimooyinkii ugu waaweynaa aduunka. Qaar ka mid ah qodobbada ugu muhiimsan ee taariikhda Masar waxaa ka mid ah:
1. **Qadiimiga Masar**
- **Ilbaxnimada Masar**: Ilbaxnimada Masar waxay bilaabatay qiyaastii 3100 BC, markii la isku daray Koonfurta iyo Waqooyiga Masar.
- **Faraooyinka**: Faraooyinku waxay ahaa boqorrada Masar, waxaana ka mid ahaa Tutankhamun, Ramses II, iyo Cleopatra VII. Faraooyinku waxay ka shaqeyn jireen dhismaha pyramids iyo xuska ilaahyo badan.
2. **Dhismaha Pyramids**
- **Pyramids-ka Giza**: Pyramids-ka Giza, oo ay ku jiraan Pyramid-ka Cheops, ayaa ah qaar ka mid ah dhismayaasha ugu waaweyn uguna caansan aduunka. Waxay dhisan yihiin qiyaastii 2580-2560 BC.
3. **Dhaqanka iyo Diinta**
- **Diinta**: Masar qadiimiga ah waxay caan ku ahayd caqiidooyinka diimeed ee ilaahyo badan, sida Ra (ilaaha qoraxda), Osiris, iyo Isis. Diinta waxay saamayn weyn ku yeelatay nolosha dadka iyo xeerarka bulshada.
- **Qabrigyada**: Qabrigyada faraooyinka ayaa ahaa kuwa muhiim ah, waxaana lagu aasi jiray khudbadaha iyo hibooyinka si loo hubiyo in ay ku noolaan doonaan nolosha dambe.
4. **Xilliyadii kala duwan**
- **Boqortooyadii Qadiimiga**: Waxaa jiray boqortooyooyin kala duwan, oo ay ku jiraan Boqortooyadii Hore iyo Mid dhexe, iyo Boqortooyadii Damiyaha.
- **Dagaaladii**: Masar waxay la kulantay dagaallo badan, oo ay ka mid yihiin dagaalladii u dhexeeyay Grigiga iyo Roomaanka.
5. **Dhiigga iyo Dhaqaalaha**
- **Nidaamka Qabashada**: Nidaamka qabashada ee nadiifinta Waqooyiga Masar ayaa muhiim u ahaa dhaqaalaha iyo ganacsiga.
- **Macdanta iyo Dhirta**: Masar waxay caan ku ahayd waxsoosaarka khudradda, daaqa, iyo macdanta sida dahabka iyo naxaasta.
6. **Taariikhda Casriga**
- **Gumeysiga**: Intii lagu jiray qarnigii 19aad, Masar waxay gashay gacanta Ingiriiska, waxaana lagu xukumay ilaa 1952, markii ay xoreysatay.
- **Jamhuuriyadda Masar**: 1953, Masar waxay noqotay jamhuuriyad, waxaana la doortay Gamal Abdel Nasser oo ah hogaamiye muhiim ah.
Taariikhda Masar waa mid qani ah oo ka kooban dhaqamo kala duwan, waxaana mar walba xiiso leh in la barto waxyaabaha ka dhashay ilbaxnimadeeda qadiimiga ah. Haddii aad rabto in aan ka hadlo qodob gaar ah ama xilli gaar ah, fadlan ii sheeg!